Historia Karkonoskich schronisk - Schronisko "Na Śnieżce"

Na dziś mam dla was historię nieistniejącego obecnie schroniska, które swego czasu gościło turystów na najwyższym szczycie Karkonoszy - Śnieżce. Tekst, jak zwykle, za Wikipedią, okraszony pocztówkami z naszych zbiorów.

Die Schneekoppe - Śnieżka; Stan idealny; data: 1902

Śnieżka była celem turystów co najmniej od XV wieku. W 1681 otwarto na niej kaplicę św. Wawrzyńca i od tego okresu gwałtownie wzrosła liczba pielgrzymów oraz innych wędrowców. Schroniska przy Śląskim Trakcie, prowadzącym na Śnieżkę, nie były w stanie udzielić wszystkim noclegów, więc w 1824 zaadaptowano kaplicę na prowizoryczne schronisko, ale była ona za mała i konieczna stała się budowa schroniska turystycznego z prawdziwego zdarzenia.

Pierwszy taki obiekt powstał w 1850 dzięki inicjatywie Friedricha Sommera z Cieplic, ostatniego właściciela kaplicy-schroniska (był również dzierżawcą schroniska Schneegrubenbaude). Koszt sięgnął 2000 talarów. Był to drewniany, parterowy budynek, przykryty dwuspadowym dachem. W 1857 spłonął podczas pożaru, ale już rok później Sommer wybudował nowe schronisko, większe (piętrowe), mieszczące 35 osób. Niestety wkrótce i ono spłonęło w czasie burzy.

Schnekoppe - Śnieżka; Stan dobry (lekkie otarcia brzegówi rogów); data: 1903

Trzecie schronisko stanęło w 1862. Preussische Baude posiadało dużą salę jadalną na parterze i w sumie 26 pokoi z ponad 100 miejscami sypialnymi. Budynek przykryty był stromym dwuspadowym dachem, a niewielkie okna i brak elementów ozdobnych powodowały, że sprawiał wrażenie bardzo surowego, podobnie jak klimat panujący na Śnieżce.

W 1868 wyrosła mu konkurencja - tuż obok powstało austriackie schronisko pod nazwą Böhmische Baude. Konkurencję wygrywa Friedrich Sommer i staje się gospodarzem obydwu schronisk. W sumie oba obiekty posiadały 150 miejsc noclegowych.
Od lat 70. XIX wieku kolejnym właścicielem był Friedrich Pohl, a później jego syn Emil. Podczas gospodarzenia tego ostatniego schronisko na Śnieżce przeżywało największy rozkwit. W 1880 w budynku uruchomiono stację meteorologiczną, a w latach 1889-1890 wzniesiono dla niej osobny budynek. Od 1872 mieściła się najwyżej położona w Prusach agencja pocztowa, a tuż obok agencja austro-węgierska. Z tym miejscem związane jest pojawienie się jednej z pierwszych na świecie całostek, wydanej w 1873. O Pohlu pisano na początku XX wieku: Pohl jest wprawdzie poddanym i urzędnikiem dwóch cesarzy, ale jednowładcą na Śnieżce.
W 1923 obiekt przejął Heinrich Pohl, ostatni z rodziny, ale schronisko, w wyniku kryzysu gospodarczego w Niemczech oraz napiętych stosunków czechosłowacko-niemieckich, powoli traciło swoją świetność. Upadek przypieczętowała II wojna światowa - schronisko zostało zamknięte dla turystów i zajęło je wojsko. Pracowała tam stacja meteorologiczna oraz urządzenia nadawcze i szyfrowe Luftwaffe

Die Schneekoppe - Śnieżka; Stan dobry (mocno widoczny ślad po stemplu); data: 1934

Po 1945 schronisko przejęła Dolnośląska Spółdzielnia Turystyczna, a następnie Polskie Towarzystwo Tatrzańskie i Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze jako Schronisko "Na Śnieżce". W latach 60. podjęto decyzję o wyburzeniu starego obiektu z 1862 i budowie nowego, większego. Argumentowano to złym stanem technicznym oraz wzrostem ruchu turystycznego.

Nowy budynek powstał w latach 1967-1976 według projektu Witolda Lipińskiego i Waldemara Wawrzyniaka z Wrocławia. Posiada formę trzech połączonych ze sobą dysków. W najwyższym mieści się Obserwatorium Meteorologiczne im. Tadeusza Hołdysa, w pozostałych zaplecze techniczne, magazyny oraz restauracja. Nie jest to jednak schronisko, gdyż brak w nim części noclegowej, a więc jeden z głównych powodów wyburzenia starego obiektu w praktyce nie okazał się prawdziwy.

Schnekoppenhauser - Nieistniejace Schronisko na szczycie Śnieżki; Stan: idealny; data: 1928

Źródło: http://www.wikipedia.pl/

A teraz coś ode mnie.
W roku 2009 budynek Obserwatorium Meteorologicznegno na Śnieżce uległ zniszczeniu. Tzw. Górny talerz nie wytrzymał naporu wiatru. Dolny talerz, w którym mieści się obiekt gastronomiczny nie doznał większych uszkodzeń i jest dostępny dla turystów.
Serce się kraje gdy patrzy się na tą górę złomu zalegającą w tym pięknym miejscu.

Zdjęcie wykonałem 04 lipca 2009 roku